Τετάρτη 3 Ιανουαρίου 2018

Δέκα καταπληκτικοί κοινωνικοί αγώνες του 2017 που μας δίνουν ελπίδα


Τον Νοέμβριο του 2017, αγρότες και αγροτικοί εργάτες, από 20 ινδικά κρατίδια που εκπροσωπούν περισσότερες από 180 αγροτικές οργανώσεις συγκεντρώθηκαν στο Δελχί, ζητώντας από την κυβέρνηση την ελάφρυνση του χρέους, καλύτερες τιμές και αποτελεσματικά συστήματα ασφάλισης των καλλιεργειών, με το δεδομένο ότι αντιμετωπίζουν αυξανόμενο κόστος παραγωγής, αυξημένη ξηρασία και πτώση των εισοδημάτων τους

Τα άσχημα νέα που διαδόθηκαν από τα ΜΜΕ το 2017 ήταν αμείλικτα. Ωστόσο, δεν μας δίνουν την πλήρη εικόνα. Πέρα από τους τίτλους, υπάρχουν αμέτρητοι και καταπληκτικοί κοινωνικοί αγώνες σε διάφορες περιοχές του κόσμου που αξίζει να γιορτάσουμε. Παρακάτω θα δούμε δέκα ιστορίες που δείχνουν τη δύναμή τους:

1. Το Ελ Σαλβαδόρ απαγορεύει την εξόρυξη

Σε μια κλασική ιστορία Ντέιβιντ και Γολιάθ, αυτό το μικρό κράτος της Κεντρικής Αμερικής αντιμετώπισε μια τεράστια καναδική διακρατική εταιρεία για να γίνει η πρώτη χώρα στον κόσμο που απαγόρευσε την εξόρυξη μετάλλων. Οι κοινότητες των αγροτών ηγήθηκαν του αγώνα όταν συναντήθηκαν το 2004 για να σώσουν την λεκάνη απορροής του ποταμού Lempa. Δημιούργησαν έναν εθνικό συνασπισμό μπροστά σε μια μαζική καταστολή (συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας πολλών ακτιβιστών), σχημάτισαν διεθνείς συμμαχίες, ανέλαβαν την καναδική εταιρεία OceanaGold και τελικά εξασφάλισαν την απαγόρευση εξόρυξης τον Μάρτιο του 2017.


2. Η εκστρατεία #Metoo θέτει προκλήσεις στην ατιμωρησία για σεξουαλική παρενόχληση

Η σεξουαλική παρενόχληση υπήρξε μια συνεχής πραγματικότητα για τις γυναίκες σε όλο τον κόσμο και για πολλές γενιές, αλλά το 2017 το τείχος της ατιμωρησίας ξαφνικά έσπασε. Οι αποκαλύψεις των επανειλημμένων σεξουαλικών παραβιάσεων της κυριαρχικής φιγούρας του Χόλιγουντ Weinstein προκάλεσαν 1,7 εκατομμύρια # tweet σε 85 χώρες, προκαλώντας πολλές γυναίκες σε κάθε κοινωνικό έκφανση να καταγγείλουν δημόσια την σεξουαλική παρενόχληση. Πολλοί άνδρες αναγκάστηκαν να παραιτηθούν και φαίνεται τελικά να υπάρχει συναίνεση ότι η σεξουαλική παρενόχληση πρέπει να σταματήσει. Αυτή η μετατόπιση δεν ήταν τυχαία ή έργο μερικών δημοσιογράφων, ήταν αποτέλεσμα δεκαετιών ακούρατης εκστρατείας γυναικείων οργανώσεων που αγωνίζονται για την ισότητα σε όλο τον κόσμο.


3. Γαλλικός νόμος για τις πολυεθνικές

Σε μια εποχή που η εταιρική δύναμη έχει γίνει φαινομενικά πανίσχυρη, οι Γάλλοι αγωνιστές έδειξαν ότι οι διεθνικές εταιρείες μπορούν να νικηθούν. Με μια τετραετή εκστρατεία, κινητοποιήθηκαν για ένα νέο νόμο που εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 2017 και ο οποίος αναγνωρίζει την ευθύνη των πρωταρχικών εταιρειών για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράττουν θυγατρικές εταιρείες, υπεργολάβοι και πάροχοι. Ο νόμος ψηφίστηκε ενόψει σημαντικής εταιρικής αντιπολίτευσης και αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της καταπολέμησης της ατιμωρησίας των διεθνικών εταιρειών (TNCs), αντιμετωπίζοντας τη νομική πολυπλοκότητα των αλυσίδων εφοδιασμού τους, η οποία καθιστά τόσο δύσκολη την επίτευξη δικαιοσύνης στις πληγείσες κοινότητες. Ο νόμος έχει επίσης δώσει ώθηση στις συνεχιζόμενες προσπάθειες για τη δημιουργία μιας διεθνούς δεσμευτικής συνθήκης για τις διεθνικές εταιρείες στα Ηνωμένα Έθνη.


4. Η ιδιωτικοποίηση αναστέλλεται, από κοινότητα σε κοινότητα

Μετά από πολλά χρόνια με την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ως κυρίαρχη τάση, ένα κύμα κοινοτήτων παγκοσμίως αγωνίζεται με επιτυχία κατά των ιδιωτικοποιήσεων και φέρνει ιδιωτικοποιημένες υπηρεσίες πίσω στον δημόσιο έλεγχο. Το 2017 στο Cali της Κολομβίας, για παράδειγμα, ένα εργατικό σωματείο του δημόσιου τομέα κατάφερε να νικήσει την προτεινόμενη ιδιωτικοποίηση της δημοτικής επιχείρησης τηλεπικοινωνιών και στη συνέχεια να δημιουργήσει μια εταιρική σχέση δημόσιου με δημόσιο τομέα (PuP) – με μια εθνική δημόσια επιχείρηση της Ουρουγουάης – για τη βελτίωση της δημόσιας υπηρεσίας . Σε άλλη περίπτωση, το ανώτατο δικαστήριο της Ινδονησίας αποφάσισε το 2017 ότι η ιδιωτικοποίηση του νερού αποτελεί παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ακύρωσε συμφωνία μεταξύ του δημοτικού παρόχου ύδρευσης PAM Jaya της Τζακάρτα και δύο ιδιωτικών εταιρειών. Περισσότερες από 835 κοινότητες σε όλο τον κόσμο έχουν φέρει φέρει τις δημόσιες υπηρεσίες τους υπό δημόσιο έλεγχο τα τελευταία χρόνια.


5. Η ατζέντα του Trump αντιμετωπίζει μαζική λαϊκή αντίσταση

Η εκλογή του Trump το 2017 ήταν μια από τις πιο ανησυχητικές ημέρες του 2016, αλλά από τότε δεν έχει πάει τόσο καλά για αυτόν. Από την πρώτη μέρα της θητείας της, η προεδρία του Trump αντιμετώπισε πρωτοφανή λαϊκή αντίσταση. Την πρώτη εβδομάδα, η απαγόρευσή του που αφορούσε μουσουλμάνους από έξι έθνη συνάντησε αυθόρμητες διαμαρτυρίες σε περισσότερα από 20 μεγάλα διεθνή αεροδρόμια στις ΗΠΑ, έχει επανειλημμένα παρακωλυθεί από τα δικαστήρια και έχει πλέον τεθεί σε προσωρινή ισχύ. Τα δημοφιλέστερα κινήματα που εμπλέκονται στην καταπολέμηση της λευκής υπεροχής, της εταιρικής απληστίας και του μιλιταρισμού που αντιπροσωπεύει το καθεστώς του Trump αναφέρουν τεράστια αύξηση κινητοποίησης και υποστήριξης πολιτών.


6. Ο μονάρχης της Γκάμπια ανατράπηκε

Ο στρατιωτικός ηγέτης, Yahya Jammeh, ο οποίος κυβέρνησε τη Γκάμπια με σιδερένια γροθιά για 22 χρόνια, αναγκάστηκε να αποχωρήσει στις αρχές του 2017, αφού έχασε τις εκλογές του 2016. Ο Jammeh προέβλεψε ότι θα κυβερνούσε για ένα δισεκατομμύριο χρόνια, αλλά οι νέοι της Γκάμπια βγήκαν μαζικά και χρησιμοποίησαν τα κοινωνικά μέσα για να κινητοποιήσουν τις ψήφους για τον αντίπαλό του, τον Adama Barrow. Ο Jammeh προσπάθησε να παρακάμψει τα αποτελέσματα των εκλογών, αλλά η άγρια αντιπολίτευση των συνδικάτων, των επαγγελματικών ενώσεων και η πίεση από τα εξωτερικά κράτη ανάγκασαν τον Jammeh να παραιτηθεί από την εξουσία.


7. Σχεδόν τα δύο τρίτα των ψηφοφόρων της Αυστραλίας λένε ναι στην ισότητα των γάμων

Η Αυστραλία έγινε η 25η χώρα που θα αγκαλιάσει τη νομική ισότητα του γάμου το 2017, αφού οι ψηφοφόροι ψήφισαν συντριπτικά σε συμβουλευτικό δημοψήφισμα υπέρ της αλλαγής του ορισμού του γάμου ώστε να συμπεριληφθούν οι σχέσεις του ίδιου φύλου. Το κοινοβούλιο της Αυστραλίας ενέκρινε σχεδόν ομόφωνα ένα νομοσχέδιο. Η δημοφιλής και νομική υποστήριξη για τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων μπορεί να μην εκπλήσσει αυτή τη στιγμή, αλλά αξίζει να θυμηθούμε ότι μόλις πριν από 20 χρόνια δεν υπήρχε κανένα έθνος που να αντιμετωπίζει τις σχέσεις του ίδιου φύλου ισότιμα με τους ετεροφυλόφιλους στο επίπεδο του νόμου.


8. Αγροτική επανάσταση στην Ινδία

Τον Νοέμβριο, δεκάδες χιλιάδες αγρότες και αγροτικοί εργάτες από 20 κράτη που εκπροσωπούν περισσότερες από 180 αγροτικές οργανώσεις συγκεντρώθηκαν στο Δελχί για μια άνευ προηγουμένου έκφραση δύναμης ενάντια στην αντιδραστική κυβέρνηση Modi. Αντιμετωπίζοντας το αυξανόμενο κόστος παραγωγής, την αυξημένη ξηρασία και την πτώση των εισοδημάτων, οι αγρότες ζήτησαν την ελάφρυνση του χρέους, καλύτερες τιμές και αποτελεσματικά συστήματα ασφάλισης των καλλιεργειών. Ενώ η κυβέρνηση δεν ανταποκρίθηκε αμέσως στα βασικά αιτήματά τους, η ενωμένη πλατφόρμα είναι πιθανό να έχει αντίκτυπο δεδομένου ότι θα προωθήσει την εκστρατεία της σε ολόκληρη τη χώρα το 2018 και 2019.


9. Η Γουατεμάλα αντιστέκεται στη θεσμοθετημένη διαφθορά

Από το 2015, μια σειρά μαζικών διαμαρτυριών κατά της διαφθοράς έχουν κλονίσει τη Γουατεμάλα. Η κρίση κορυφώθηκε τον Σεπτέμβριο όταν ο Πρόεδρος Jimmy Morales επιχείρησε να απελάσει έναν Κολομβιανό ερευνητή της Διεθνούς Επιτροπής κατά της Ατιμωρησίας με την υποστήριξη του ΟΗΕ στη Γουατεμάλα. Οι κοινότητες αυτόχθονων διαδραμάτισαν ηγετικό ρόλο στις διαμαρτυρίες και αγωνίζονται επίσης ώστε το Κογκρέσο για να εγκρίνει ένα σύνταγμα που θα τους αναγνωρίζει μεγαλύτερη αυτονομία. Τον Οκτώβριο, μια εθνική απεργία υπό την ηγεσία ενός συνασπισμού κοινωνικών κινημάτων σε είκοσι πόλεις, απαίτησε την παραίτηση του Μοράλες, ενώ ζήτησε αγροτική μεταρρύθμιση και εθνικοποίηση του ενεργειακού τομέα.


10. Άνοδος του Momentum και μετασχηματισμός του Βρετανικού Εργατικού Κόμματος

Το 2017, το Momentum, ένα λαϊκό κίνημα στο Ηνωμένο Βασίλειο, αψήφησε τις πιθανότητες και έφερε τον υποψήφιο Jeremy Corbyn κοντά στην κυβέρνηση. Εστιάζοντας σε προσωπικές επαφές από πόρτα σε πόρτα και μια εκστρατεία κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης, αύξησαν σημαντικά την ψήφο της Εργατικής Επιτροπής στις Γενικές Εκλογές και σχεδόν ανέτρεψαν την πλειοψηφία του κυβερνώντος Συντηρητικού Κόμματος. Το κίνημα Momentum, αποτελούμενο από 30.000 ενεργά μέλη, έδειξε πως μια κινητοποίηση της λαϊκής βάσης μπορεί να αψηφήσει τη μαζική εχθρότητα των μέσων ενημέρωσης και να κερδίσει έδρες. Το κίνημα κατέστησε το Εργατικό Κόμμα το μεγαλύτερο στην Ευρώπη με μια πλατφόρμα που έχει δεσμευτεί να φέρει πίσω στο δημόσιο τις ιδιωτικοποιημένες υπηρεσίες, καταργώντας τα δίδακτρα των πανεπιστημιακών διδάκτρων και βάζοντας τέλος σε εξορύξεις τύπου fracking. Το Momentum αναγνωρίζεται πλέον ως το πιο ζωντανό κομμάτι του κόμματος και διεκδικεί μεγαλύτερη συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων του κόμματος.


Αυτές οι ιστορίες και άλλες προέρχονται από μια ετήσια επισκόπηση Διακρατικού Ιστιτούτου (Transnational Institut), ένα προοδευτικό ερευνητικό ινστιτούτο που δεσμεύτηκε για την οικοδόμηση ενός δίκαιου, δημοκρατικού και βιώσιμου κόσμου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου